کد مطلب:25331 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:18

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

آيا اجراي دستورات ديني براي كسب رشد معنوي، تحت برنامه و اصول خاصّي مي باشد يا فقط انجام واجبات و ترك محرّمات كافيست؟

مسلّم است كه دين جامع براي همه چيز برنامه و نظم خاصّي دارد. امّا با تصوير ذهني ما از برنامه، كه يك سري دستورات طبقه بندي شده مورد نظر است، شايد هماهنگ نباشد. برنامه دين گرفته شده از متن دين است و مثل آن روش هاي تربيتي آمريكايي كه مثلا براي تمرين اراده مي گويند بايد روزي دو بار جلوي آينه بايستيد و 100 مرتبه به خود بگوييد من اراده دارم، تلقيني نيست. در اين بينش نقش فهم و آگاهي انسان و شرايط نيز در نظر گرفته مي شود. پس بعد از مرحله شناخت و تحكيم بنيان هاي اعتقادي، هنگام عمل، اصول مهمي به كار گرفته مي شود كه از آن به نام ملاك اهميّت، صعوبت و مطابقت با سنّت ياد مي شود. در مطابقت با سنّت بايد عمل خارج از حدود ديني نباشد; مثلا اگر خواستيم جاي عبادت بسازيم، مسجد مشروع و هماهنگ با سنت است امّا خانقاه خير!
در ملاك اهميّت، بايد ببينيم در مقدار وقت معيني كدام امر مهم تر است; كاري كه در وقت ديگري انجام مي شود، از اولويّت برخوردار است يا رسيدگي به وضع كسي كه في الحال نيازمند ماست؟ به يقين كاري كه وقتش محدود و تنگ است، در اولويت قرار مي گيرد.


ـ1869ـ
و امّا ملاك صعوبت، به اين معناست كه وقتي در مقابل دو كار قرار مي گيريم; آن كه سخت تر است، يا ارزش تر است; چون آن كاري كه زحمت بيشتري دارد و نفس انسان متحمّل مشقّت زيادتري مي گردد، رشد و تأثير عميق تري بر انسان خواهد گذاشت، چنان كه امام علي((عليه السلام)) فرموده اند: «افضل الاعمال احمزها; بهترين اعمال، با زحمت ترين آنهاست». اين معيارهاي شگفت و سازنده نشان مي دهد، حركت ديني بي حساب نيست و به كثرت و حجم عمل نگريسته نمي شود، بلكه هر كس به اندازه بينش و محاسبه خويش از عمل بهره مند مي شود.

(بخش پاسخ به سؤالات )


ـ1870ـ
             اخـلاق و تربيت
             فضائل اخلاقي                            ملـحقات